Lieve allemaal,
Leven met een partner, een familielid of vriend met hersenletsel levert bij hun naasten de nodige kopzorgen op, omdat ze te maken krijgen met een nieuwe versie van hun geliefde. De dierbaren zijn er nog wel, maar toch ook weer niet. Doordat het hoofd stuk is gegaan, begin je noodgedwongen aan een hoofdstuk van een levensboek dat je niet verwacht had te schrijven. Dit bedoel ik gedeeltelijk figuurlijk. Je kunt ook letterlijk iets creëren dat vorm geeft aan het verloren en het nieuwe leven dat je hebt. Ik maakte bijvoorbeeld een schilderij waarvan ik nooit gedacht had het te maken. En kunstenares Lieke Anna maakte een docufilm met als titel "Hoofd Stuk".
"Hoofd stuk" is een intiem filmisch portret van Lieke Anna die worstelt met de zichtbare maar vooral ook met de onzichtbare gevolgen van haar moeders hersenletsel. De docufilm ging tijdens "Film by the sea 2023" in Vlissingen in première. Marcel en ik hebben hem samen in de bioscoop in Vlissingen bekeken. De film maakte bij ons veel gevoelens en (helaas) herkenbare herinneringen los. Enerzijds raakte ik geëmotioneerd omdat ik zo meeleef met het getroffen gezin en anderzijds omdat ik dan bedenk dat wij zelf ook zo'n getroffen gezin zijn. Omdat de film gemaakt is vanuit het perspectief van de naasten, in dit geval de dochter van de getroffene, werkte de film voor mij als een spiegel. Een herkenbaar praktisch voorbeeld is het geworstel met de rolstoel, om die in en uit elkaar te halen terwijl het regent. Een niet zichtbaar voorbeeld is het feit dat ik me soms schuldig voel wanneer ik dingen doe die Marcel niet (meer) kan doen. Het is goed te zien dat anderen ook met zulke issues kampen. Liever doe ik oogkleppen op en richt ik me op positieve dingen. Dan doe ik net alsof er niets aan de hand is. Maar dat is uiteraard niet de complete werkelijkheid.
De realiteit is dat wij als gezin iedere dag rekening moeten houden met dat wat Marcel aan kan. Er zitten hele goede dagen tussen. Op zulke momenten denk ik vaak "Yes! Daar is ie weer! Ik heb mijn Marcel terug!". Een volgend moment heb ik weer met een totaal andere Marcel te maken. Die karakterswitch en emotionele strijd, heb ik verbeeld in het portret "Marcel 2.0 in wording".
In het portret "Marcel 2.0 in wording" heb ik de karakterswitch willen verbeelden op een unieke en persoonlijke wijze. De achtergrond is een collage van kleurplaten die Marcel zelf heeft ingekleurd. Kleurplaten inkleuren deed hij in de tijd dat hij in een depressie zat en om de fijne motoriek in zijn rechterhand onder de knie te krijgen (Marcel was voor de verlamming linkshandig). Als je goed naar de achtergrond kijkt zie je allerlei symbolen die iets zeggen over mijn Marcel. Een windroos en een anker, een vliegende vogel met 1 vleugel, sterrenbeeld leeuw, een hart met een slot er op geplaatst aan de verlamde linkerzijde, en ga zo maar door. De lege kleurplaten staan symbool voor het feit dat Marcel nog bezig is met herstel.
Het portret is geschilderd met acrylverf op de achterkant van 2 kunststof glasplaten. De linkerzijde van mijn man is verlamd. Die kant heb ik zwart-wit gelaten en is ook gekoppeld aan het trieste/wanhopige gezicht. Zijn hand grijpt naar zijn hoofd, de plek waar het infarct heeft plaatsgevonden. Hij weet het niet meer en is volkomen radeloos. Wie ben ik? Wat is me overkomen? Waarom is dit gebeurd? De kleurige rechterzijde (links voor de kijker) maakt zich daar minder druk om en leeft in het moment dat Marcel zich een vliegende adelaar voelt. Gefocust op zijn doel met een hele harde lach, ondanks dat hij vleugellam is geraakt. Samen vliegen we verder, op naar een nieuw leven 2.0. Anders dan we hadden bedacht, maar we gaan dit samen zo mooi mogelijk inkleuren.
Ieder mens heeft te maken met uitdagingen in het leven. En ieder mens heeft zijn pieken en zijn dalen. Je bent nooit alleen maar positief of negatief en hebt zelfs meerdere "ikken" die je laat zien. Ik hoop dat dit portret als een spiegel voor de toeschouwer werkt zoals de docufilm "Hoofd Stuk" bij mij heeft gedaan. Tijdens de expositie van kunstspoor 2023 heb ik uitgebreid aan de bezoekers ons verhaal verteld aan de hand van dit kunstwerk en het kunstwerk "Marcel 1.0". Ik merkte dat ons verhaal universeel is. En dat het met de toeschouwers en -hoorders "iets" deed. En dat deed weer "iets" met mij.
Zie de website van Lieke Anna voor meer informatie over de docufilm "Hoofd Stuk" en voor haar prachtige portfolio. Ik wil haar via deze weg ook bedanken dat ze zich zo kwetsbaar heeft durven opstellen en voor het maken van de film.
Deel dit bericht gerust of laat een reactie achter.
Reactie schrijven
Annemarie Hoff (maandag, 18 september 2023 09:26)
Wat schrijf je goed en warm, na een paar keer lezen pakt het me helemaal.
Aly (maandag, 18 september 2023 13:41)
Goed verhaal en ook jullie stellen je kwetsbaar op. Maar oh zo sterk zijn jullie
Elly Vink (maandag, 18 september 2023 20:34)
Heel goed verwoord Bianca. Indrukwekkend. Ook de trailer. Ik denk dat schrijven heel goed is voor het verwerkings proces.